فوکو در تبارشناسی،‏ به رابطه دانش و قدرت می‏پردازد. قدرت، دانش مدنظر خود را تولید می‏کند و دانش نیز به قدرت خدمت می‏کند. در این فرایند، دانش به جایی می‏رسد که افراد در برابر آن زانو زده و به اعتراف می‏پردازند.

یکی از پدیده‏های اجتماعی ایران که بسیار مهم بوده و تحت این نظریه قرار می‏گیرد،‏ تعرفه‏های ناعادلانه و ارتجاعی است که از سوی نظام پزشکی اعمال می‏شود. به عبارت دیگر نظام پزشکی طی یک فرایندی برنامه‏ریزی شده، مانع از افزایش تعداد پزشکان شده و پس از ایجاد این زمینه، تعرفه‏های ظالمانه را وضع می‏کند؛ از طرفی پزشکان نیز در تقویت جایگاه نظام پزشکی تلاش می‏کنند. حتماً می‏دانید که افراد حاضر در نظام پزشکی، خود نیز در جرگه پزشکان هستند و این تعرفه‏ها با منافع آنان ارتباط مستقیم دارد.

البته اینکه تعرفه‏گذاری لازم است، حرفی نیست اما اینکه در این تعرفه صرفاً منافع یک طرف (یعنی پزشکان و آن هم به صورتی کاملاً غیر منصفانه) تأمین شود، بسیار تأسف‏آور است. یادآوری این نکته لازم است که نظام پزشکی تقریباً به صورت خصوصی است و فعلاً منظور ما از قدرت، قدرت رسمی نظام نیست.

حال سؤالی فقهی مطرح می‏شود و آن اینکه آیا این تعرفه‏ها به این دلیل که غیر واقعی هستند، حلال محسوب می‏شود؟ پاسخ منفی است و حرام بودن چنین تعرفه‏‏ای قطعی است؛ حال شاید بگویید که مریض اختیار دارد که به پزشک مراجعه نکند؛ در پاسخ باید گفت: از آنجا که چنین امکانی نداشته و رقابتی وجود ندارد، هم مراجعه بیمار و هم معالجه از سوی پزشک لازم و ضروری است. از این رو هیچ راه فراری وجود ندارد و تعرفه‏‏هایی که پزشکان دریافت می‏کنند، از باب اکل مال بالباطل خواهد بود.

 نوشته شده توسط زاهدی‏پور در یکشنبه 86/4/24 و ساعت 11:9 عصر | نظرات دیگران()