نه تحسین و نه تشویق، فقط نقد - گروه 4جامعه‏شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) قم

در گذشته مرا برادرى بود که در راه خدا برادریم مى‏نمود . خردى دنیا در دیده‏اش وى را در چشم من بزرگ مى‏داشت ، و شکم بر او سلطه‏اى نداشت ، پس آنچه نمى‏یافت آرزو نمى‏کرد و آنچه را مى‏یافت فراوان به کار نمى‏برد . بیشتر روزهایش را خاموش مى‏ماند ، و اگر سخن مى‏گفت گویندگان را از سخن مى‏ماند و تشنگى پرسندگان را فرو مى‏نشاند . افتاده بود و در دیده‏ها ناتوان ، و به هنگام کار چون شیر بیشه و مار بیابان . تا نزد قاضى نمى‏رفت حجّت نمى‏آورد و کسى را که عذرى داشت . سرزنش نمى‏نمود ، تا عذرش را مى‏شنود . از درد شکوه نمى‏نمود مگر آنگاه که بهبود یافته بود . آنچه را مى‏کرد مى‏گفت و بدانچه نمى‏کرد دهان نمى‏گشود . اگر با او جدال مى‏کردند خاموشى مى‏گزید و اگر در گفتار بر او پیروز مى‏شدند ، در خاموشى مغلوب نمى‏گردید . بر آنچه مى‏شنود حریصتر بود تا آنچه گوید ، و گاهى که او را دو کار پیش مى‏آمد مى‏نگریست که کدام به خواهش نفس نزدیکتر است تا راه مخالف آن را پوید بر شما باد چنین خصلتها را یافتن و در به دست آوردنش بر یکدیگر پیشى گرفتن . و اگر نتوانستید ، بدانید که اندک را به دست آوردن بهتر تا همه را واگذاردن . [نهج البلاغه]

اوقات شرعی

امروز: یکشنبه 04 خرداد 25

نه تحسین و نه تشویق، فقط نقد

چند قورباغه با هم در حال قدم زدن بودند که ناگهان چهارتای آن‏ها درون چاهی افتادند. اما هنگامی که سعی می‏کردند از آن چاه خارج شوند. بقیه‏‏ی دوستان فریاد می‏زدند: بیخودی تلاش نکنید موفق نمی‏شوید و از این حرف‏ها. بر اثر همین حرف‏ها سه‏تای آن‏ها درون چاه افتادند و مردند اما یکی با سعی فراوان توانست از چاه خارج شود. پس از خروج و ابراز تشکر از تشویق‏های دوستان خود معلوم شد که این یکی ناشنوا بوده است.

یکی از ویژگی‏های فرهنگی ما این است که حرف دیگران را قبل از اتمام نقد کنیم. و این خصلت در تمامی قشرها و حوزه‏ها وجود دارد.

از اساتید و مسئولان بگیر تا مردم کوچه و بازار. به محض این که دولت یا هر سازمانی یا هر دانشمند و استادی حرفی بزند همه دوست دارند حرف او را نقد و رد کنند. بدون این که خود طرحی جایگزین داشته باشند.

در همین راستا استفاده از واژه‏هایی چون قطعا و یقینا در اثبات نقدها بسیار زیاد است. به نظر می‏رسد با این وجود نباید انتظار خلاقیت از جامعه داشت. به عبارت دیگر ابتدا باید زمینه‏ی خلاقیت را فراهم کرد و آن هم تشویق است و تحسین.