در ادامه مباحث جامعه شناسی دین، امروز یک سایت خوب برای آشنایی با آثار وبر خصوصا در حوزه جامعه شناسی دین را خدمت شما معرفی می کنم:

http://www.ne.jp/asahi/moriyuki/abukuma

رهیافت های وبر به دین،

متون وبر درباره دین

و روش شناسی وبر در آثارش، در این سایت موجود است.

امکان جست وجوی موضوعی هم در سایت فراهم است.

با توجه به اینکه در ترم جاری، درس جامعه شناسی دین را می گذرانیم، از این به بعد سعی می کنم در این زمینه آثاری را به شما معرفی نمایم. نوشتار زیر، مصاحبه ای است در موضوع جامعه شناسی دین که از سوی روزنامه همشهری با دکتر منوچهر آشتیانی صورت گرفته است. دکتر آشتیانی تحصیلات خود را با دو درجه دکتری در جامعه شناسی و  فلسفه به پایان رسانده است. برای دوستان روشن است که ذکر این مصاحبه در وبلاگ، به معنای تایید کامل مطالب آن نخواهد بود. و صرفا برای آشنائی شما با دیدگاه صاحب نظران این عرصه ارائه می گردد.

 

* جامعه شناسی دین چیست و حدود و چارچوب آن چگونه تبیین می شود؟

در خانواده تقریباً نود رشته ای جامعه شناسی، دو رشته اهمیت بسیار دارد: یکی جامعه شناسی شناخت و دیگری جامعه شناسی دین. متأسفانه هر دو رشته، بیشتر از شاخه های دیگرجامعه شناسی مهجور مانده اند. درباره شاخه های دیگر جامعه شناسی توده عظیمی از کتاب و رساله وجود دارد،امادرجامعه شناسی دین با توقف عجیبی روبه رو می شوید. این کمبود البته دلایل تاریخی دارد. در ایران این کمبود مضاعف است؛ یعنی در ایران، به جز چند کتاب که این اواخر ترجمه شده است، نه فقط کتابی درباره جامعه شناسی دین نداریم ،بلکه هم خیلی دیر وارد بحث مربوط به آن شده ایم و هم خیلی بد و تقلیدی.ادامه مطلب...

شهادت مظلومانه رئیس مذهب جعفری، امام صادق (ع) را به پیشگاه آقا امام زمان (ع)، نایب آن حضرت، و همه شیعیان تسلیت عرض می‏نمائیم.

خداوند ما را جعفری واقعی قرار دهد.

فوکو در تبارشناسی،‏ به رابطه دانش و قدرت می‏پردازد. قدرت، دانش مدنظر خود را تولید می‏کند و دانش نیز به قدرت خدمت می‏کند. در این فرایند، دانش به جایی می‏رسد که افراد در برابر آن زانو زده و به اعتراف می‏پردازند.

یکی از پدیده‏های اجتماعی ایران که بسیار مهم بوده و تحت این نظریه قرار می‏گیرد،‏ تعرفه‏های ناعادلانه و ارتجاعی است که از سوی نظام پزشکی اعمال می‏شود. به عبارت دیگر نظام پزشکی طی یک فرایندی برنامه‏ریزی شده، مانع از افزایش تعداد پزشکان شده و پس از ایجاد این زمینه، تعرفه‏های ظالمانه را وضع می‏کند؛ از طرفی پزشکان نیز در تقویت جایگاه نظام پزشکی تلاش می‏کنند. حتماً می‏دانید که افراد حاضر در نظام پزشکی، خود نیز در جرگه پزشکان هستند و این تعرفه‏ها با منافع آنان ارتباط مستقیم دارد.

البته اینکه تعرفه‏گذاری لازم است، حرفی نیست اما اینکه در این تعرفه صرفاً منافع یک طرف (یعنی پزشکان و آن هم به صورتی کاملاً غیر منصفانه) تأمین شود، بسیار تأسف‏آور است. یادآوری این نکته لازم است که نظام پزشکی تقریباً به صورت خصوصی است و فعلاً منظور ما از قدرت، قدرت رسمی نظام نیست.

حال سؤالی فقهی مطرح می‏شود و آن اینکه آیا این تعرفه‏ها به این دلیل که غیر واقعی هستند، حلال محسوب می‏شود؟ پاسخ منفی است و حرام بودن چنین تعرفه‏‏ای قطعی است؛ حال شاید بگویید که مریض اختیار دارد که به پزشک مراجعه نکند؛ در پاسخ باید گفت: از آنجا که چنین امکانی نداشته و رقابتی وجود ندارد، هم مراجعه بیمار و هم معالجه از سوی پزشک لازم و ضروری است. از این رو هیچ راه فراری وجود ندارد و تعرفه‏‏هایی که پزشکان دریافت می‏کنند، از باب اکل مال بالباطل خواهد بود.

روش‏شناسى فلسفه سیاسى و علم سیاست باسمه الحق 1. تمایز پوزیتیویستى علم و فلسفه: تمایز فلسفه سیاسى و علم سیاست، بر اساس تعریف آگوست کنت از معرفت علمى که آن را معرفتى اثباتى و آزمون‏پذیر مى‏داند، تمایزى روش شناختى است. تعریفى پوزیتیویستى و اثباتى از علم خصوصا نسبت به موضوعات اجتماعى و سیاسى، پدیده‏اى نوظهور است که در مقطعى خاصى از دوران مدرن یعنى قرن نوزدهم بروز مى‏یابد و پس از گذشت یک سده نیز گرفتار تزلزل و تردید مى‏شود. کنت براساس تعریفى که از علم ارائه مى‏دهد، تفاوت علم و فلسفه را مربوط به موضوعات آنان نمى‏داند، بلکه تفاوتى روشى قلمداد مى‏کند. از نظر او، علم و فلسفه به حسب موضوع، مى‏توانند قلمرو مشترکى داشته باشند؛ یعنى همه موضوعاتى که با روش علمى مورد تفحص قرار مى‏گیرند، با روش فلسفى نیز قابل بحث و گفت‏وگو هستند. از نظر او علم و فلسفه علاوه بر تفاوت در روش، به لحاظ تاریخى نیز در تقابل با یکدیگر هستند؛ به این معنا که فلسفه به لحاظ زمانى مقدم بر علم است. ترتیب زمانى فلسفه و علم نسبت به موضوعات مختلفى که محل بحث آنهاست موجب مى‏شود تا امورى که با روش علمى شناخته مى‏شوند، قبل از آن در محدوده موضوعات و مسائل فلسفى قرار گرفته باشند؛ البته این قاعده درباره موضوعات سیاسى نیز جارى خواهد بود؛ بنابراین آنچه اینک در حوزه علم سیاست قرار مى‏گیرد، بیش از آن که به صورت علمى شناخته شود، محل بحث فیلسوفان سیاسى بوده است. در این نگاه، تفاوت فلسفه سیاسى و علم سیاست از نوع تفاوت فلسفه و علم است و تفاوت فلسفه و علم به روش عقلى یا اثباتى آنهاست. بر اساس تقابلى که بین معرفت عقلى و دانش اثباتى و آزمون‏پذیر پدید مى‏آید، فلسفه سیاسى هر نوع تلاش براى شناخت مسائلى است که به روش عقلى در عرصه سیاست رخ مى‏دهد، زیرا علم سیاست معرفتى است که با روش آزمون‏پذیر به شناخت سیاست مى‏پردازد.ادامه مطلب...

روش‏شناسى و اندیشه سیاسى، حمید پارسانیا، علوم سیاسی ش 28 باسمه الحق 1. موضوع روش‏شناسى: روش‏شناسى شناخت شیوه‏هاى اندیشه و راه‏هاى تولید علم و دانش در عرصه معرفت بشرى است و موضوع این دانش، روش علم و معرفت است، و روش در ارتباط مستقیم با عواملى نظیر موضوع معرفت، هدف معرفت و هستى‏شناسى و معرفت‏شناسى‏اى است که معرفت بر اساس آن شکل مى‏گیرد. معرفت خصوصا اگر کاربردى باشد، در روش خود از نظریه‏اى که مبتنى بر آن است نیز تأثیرپذیر مى‏باشد.ادامه مطلب...

عاملیت،ساختا ر

مکاتب فکری اعم ازجامعه شناختی وفلسفی ازجهت توجه به کنش فردی یا تبیین ساختاری معمولابه دودسته ئ مقابل هم تقسیم میشوند.یکدسته به کنش فردی اهمیت داده وتوجه کمی به تبیین ساختاری نشان میدهندودسته دیگر برعکس.درمیان مکاتب دسته اول تعامل گرایی نمادین بیشترین تاکیدرادرتوجه به زندگی اجتماعی به مثابه عملکردفعال کنشگران آگاه وقصدمندداشته است.میدامراجتماعی راچیزی جزدیگری تعمیم یافته نمیداند.ادامه مطلب...

برا

مطالعات فرهنگی

مطلعات فرهنگی به معنی دقیق اصطلاح یک رشتۀ علمی نیست،روش شناسی تعریف شده ندارد وحوزه های مطالعاتی آن نیزروشن ومشخص نیستند.مطالعۀ فرهنگی مطالعۀ فرهنگ معاصر است ولی این هم راهگشانیست چون میتوان آن را به شیوه های مختلف تحلیل کرد.

برای معرفی صورت های تحلیلی این رشته به دوویژگی اشاره میکنیم که درزمان ظهوراین رشته دربریتانیا وجه شاخص آن راتشکیل میدادند:ویژگی اول مطالعات فرهنگی توجه اصلی آن به ذهنیت(سوبژه )بود یعنی مطالعۀ فرهنگ باتوجه به زندگیهای فردی صورت می گرفت.واین یعنی گسست ازعینی گرایی(ابژه)ادامه مطلب...

 نوشته شده توسط سلمانعلی رحیمی در دوشنبه 86/4/18 و ساعت 1:36 عصر | نظرات دیگران()