گروه 4جامعهشناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) قم
علم به تنهایی موجب عمل نمی شود
عمل انسان تحت تاثیر عوامل فردی و اجتماعی بسیاری قرار دارد. ویژگی های شخصیتی و محیط اجتماعی بر رفتار فرد اثر گذارند و منش او را شکل می دهند. اما مسئلهی دیگری نیز وجود دارد که گاهی از آن غفلت میشود و آن ضرورت انگیزه برای ایجاد کنش است. گاهی انسان به چیزی علم دارد و میداند انجام آن برای او مضر است اما باز هم آن را انجام میدهد یا برعکس میداند انجام کاری برای او مفید است اما از انجام آن سر باز میزند. اینجاست که باید توجه به عامل انگیزه جلب شود به این معنی که دانستن به تنهایی برای تولید رفتاری خاص کافی نیست بلکه وجود انگیزه هم ضروری است.
حال اگر به رفتارهای دینی توجه شود بدیهی است که بسیاری از افراد خوب و بد بودن آنها را تشخیص میدهند اما در عمل مطابق دانستههای خود رفتار نمیکنند. این از مصادیقی است که میتوان گفت انگیزه لازم برای عمل به دانستهها وجود ندارد.
یکی از راههایی که برای ایجاد انگیزه برای عمل به دستورات دینی پیشنهاد میشود ارتباط داشتن با محیطهای مذهبی مناسب و شرکت در مناسک و مناسبتهای مذهبی است. اگر شخص در هفته یکبار یا بیشتر در نماز جماعت، مجالس دعا و یا عزاداری شرکت کند انگیزهی عمل در او تقویت میشود. و بیشتر به دانستههای خود عمل میکند.